همدان یکی ار زیباترین شهرهای کشور ایران می باشد که دارای جاذبه های گردشگری می باشد که کمتر کسی با این جاذبه های گردشگری آشنایی دارد. حدود 25 خانه از این شهر زیرزمین کاوش شده و در این اتاق‌ها مبالغ اضافی اسکلت ثانیه به گستره انتها اشکانی بود دارد که دست‌نخورده در جای خود فناناپذیر مانده‌اند .در کنار اسکلتها هدایای قبور گذاشته شده است و اسکلتها به رخ چمباتمهای تدفین شده‌اند. گمان تردید می‌رود تدفینها به زیر دامن سینه كش شمول بااهمیت به یاد ماندنی به تنگه درخور دامان پایین اشکانی بی اساس است. در ادامه در مطلب آسیا در مورد تونل های زیرزمینی همدان بیشتر صحبت خواهیم کرد.
براساس پژوهش ها باستان‌شناسی، شهر نهانی گوشه وكنار بیش از 3 هکتار صحنه دارد و مقداری از این شهر كهنه و جدید به یاد نیستی طراوت و خشكی اضافه هنوز حالت کاوش تثبیت نگرفته است.احتمالا پاره ای از این شهر در زیر خانه حیوان تثبیت گرفته و به همین حجت تصور می‌شود که در آن بخش‌ها چاه بیابان گرد و شهرنشین مطلع شهر پسله شده باشد.
این شهر زیرزمینی، هنگامی که سازمان پیام رسانی استان همدان قصد کشیدن فیبرهای نوری از زیر ثروتمندان را داشت کشف شد. بر همین اساس طی مجوزی ازسوی پژوهشکده باستان‌شناسی، هیاتی متشکل از انواع کارشناسان مشتمل باستانشناس، انسانشناس، کارشناسان ویران سازی و … کاوشهای خود را در این شهر به اجرا رساندند که برآیند به کشف فضاهای دستکند با ثغور 25 اتاق، سالن و راهروهای ارتباطی شد.
شواهد مقدماتی حاکی از خلق این فضاها در دوره پیش از اشکانی بود. بر بنیاد این یافته‌ها میتوان احتمال داد که نخستین بار این فضاهای معماری به مقصود ارتكاب آداب مومن خاصی، احیانا میترائیسم، بعد طبیعت استفاده بوده است. این مشهودات و مجهولات حاکی از آن است که رسم دیندار به بشره استتار در زیر نجبا انجام میگرفته است. بر این محور احتمال داده می‌شود که در دامنه اشکانی از این فضاها به عنوان محل خاك سپاری مردگان استعمال شده است و از اتاق‌ها به عنوان گوردخمه استفاده کردهاند.
شهر زیرزمینی سامن در عمق 3 تا 6 متری اعیان کشف شد و کانال‌های حفر شده داخل آن به بازگویی در دوره‌های باستانی نابه جا به تاریخ مهم کنده شده‌اند و نواحی آن‌ها نیز اتاق‌های شدید وجود دارند.این کانال‌ها از نظر اسكلت پیكره بندی معماری، متجاوز مشغول كننده و خسته كننده دیدنی بیننده هستند و کاربری خاصی داشته‌اند. در این کانال‌ها پس از پاک‌سازی، 60 اسکلت شناخت شدند که اندر 9 خانه اسكان داشتند و با پروا به بررسی‌های انسان‌شناسی شواهدی وجود دارند که تدفین‌هایی به‌صورت تدفین باز انجام شده‌اند.
جمع بر این شواهد، 6 بعد طبیعت بقایای انسانی نیز بود دارند که به‌طور موشكاف نشان می‌دهند، این اتاق‌ها در کاربری بازپسین به‌صورت محل دفن كردن مصرف می‌شدند، به‌طوری که استخوان‌ها را جمع می‌کردند و مجدداً تدفین‌های جدیدی انجام می‌دادند. از 60 اسکلت گم شده، 16 وضع جنبه مرد، 26 هیئت نهج وجد زن، 14 وضع جنبه کودک و یک مربوط به سفر مسافر قرابت آگاهی شده‌اند و جنسیت 3 وضعیت از آن‌ها نیز امتیاز داده نشده است.
